Korzeni teatru możemy szukać już w okresie prehistorycznym. Człowiek prymitywny narażony był na całą gamę zjawisk
naturalnych, których nie potrafił wytłumaczyć i zinterpretować, Przy pomocy rytuałów
religijnych próbował wpłynąć na przebieg tych zdarzeń, zwracał się bezpośrednio
do sił natury i próbował zdobyć ich przychylność, np. wykonując zbiorowy taniec na
przywołanie deszczu, czy gotując napar z magicznego ziela, dla odstraszenia
złych mocy.
W
tych wydarzeniach dostrzec można wczesną „embrionalną” ekspresję artystyczną
ludzi, nie wynikała ona jednak ze świadomego działania ale wynikała z
wewnętrznej wiary. Ta pierwotna improwizacja jest więc pierwszą formą
przedstawienia, wyrażania strachu, pożądania, gniewu czy rozpaczy, i już tutaj
możemy dopatrywać się pierwszych zwiastunów teatru.
Obrzędy
ludzi pierwotnych ewoluowały powoli, dopóki nie stały się prawdziwymi
spektaklami teatralnymi. Teatr w stylu zachodnim narodził się w starożytnej
Grecji w V w. p.n.e. To co nazywamy dzisiaj spektaklem teatralnym, swoje początki
miało w pieśniach religijnych, dytyrambach. A wszystko to ku czci Dionizosa, boga płodności i pijaków.
Mówiło
się, że przybył do Grecji z Frygi lub Tracji, albo może z Egiptu. Przy ołtarzu
Dionizosa , pięćdziesięciu śpiewaków tańczyło i śpiewało „Taniec satyrów” na
jego cześć. Hymn ten zmieniał się na przestrzeni lat… Z biegiem czasu
wymieszały się wesołe pieśni ze smutnymi , satyrycznymi czy prześmiewczymi. I
tak powoli, powoli pieśni te zaczęły ewoluować i stały się zaczątkiem dramatu,
komedii, tragedii i w późniejszym czasie, dramatu satyrycznego.
Kult
Dionizosa od pewnego momentu zaczął przybierać na sile dlatego podzielono go na
trzy mniejsze uroczystości.
Wielkie
Dionizje świętowały początek wiosny
(marzec – kwiecień). Rozpoczynały się od pokazów przedpremierowych
(proagon). Podczas proagon uczestnicy konkursów przedstawiali się publiczności
poprzez demonstrowanie treści swoich
sztuk. Następnie
miała miejsce procesja - nocną porą efebowie uroczyście wnosili posąg Dionizosa boga wina do
teatru, by symbolicznie odtworzyć mityczne przybycie boga do Aten .
Pierwszy
dzień poświęcony był składaniu Dionizosowi ofiary z kozła, któremu towarzyszył
śpiew chłopięcego chóru. Posąg boga przenoszono ze świątyni do gaju Akademosa.
W gaju odbywało się nabożeństwo i
uczta. Po zachodzie słońca posąg przenoszono w blasku pochodni do
Aten. Drugiego dnia miała miejsce prezentacja chórów chłopięcych i męskich. Kolejny dzień był przeznaczony
na komedie polityczne.
Czwartego, piątego i szóstego dnia trzech autorów prezentowało swoje tragedie
(każdy miał jeden dzień na prezentację)
Małe
Dionizje były obchodzone w miesiącu Posejdona (od grudnia do stycznia).
Na
nich prezentowano powtórzenia udanych dramatów. Do historii przeszły Małe Dionizja, obchodzone w słynnym teatrze
Dionizosa w Pireusie.
Następne
były Lenaje, miały charakter ogólnokrajowy obchodzone od połowy stycznia do
lutego. Podczas uroczystości prezentowane były tragedie i komedie.
Teatr
w starożytnej Grecji od początku zajmował ważne miejsce w życiu społecznym, był
bezpłatny dla wszystkich obywateli. Koszty budowy teatru, przygotowania spektakli,
opłacenia aktorów i chóru, ponosili bogaci obywatele polis (dawcy)
c.d.n.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz