Pilot Rezydent Grecja - Barbara Rizou: Co się kryje za zwyczajem rozbijania Wielkanocnych...

Pilot Rezydent Grecja - Barbara Rizou: Co się kryje za zwyczajem rozbijania Wielkanocnych...:      Jajo w prawie wszystkich starożytnych kosmogoniach symbolizowało narodziny wszechświata i życia. Typowym przykładem jest symbol greckic...

Co się kryje za zwyczajem rozbijania Wielkanocnych jaj?

  

  Jajo w prawie wszystkich starożytnych kosmogoniach symbolizowało narodziny wszechświata i życia. Typowym przykładem jest symbol greckich starożytnych misteriów orfickich - forma kultu religijnego dostępna jedynie dla osób wtajemniczonych, powstała w VII wieku p.n.e. – którym był wąż owinięty wokół jajka co symbolizowało... stworzenie wszechświata. 

  Na poziomie wtajemniczenia i filozofii symbolizowało nowe istnienie, które w momencie inicjacji, rozbijało skorupę  i rodził się nowy duchowy człowiek. Starożytni Egipcjanie, Persowie, Fenicjanie i Hindusi wierzyli, że świat powstał od wielkiego jaja - tak więc jajko jako symbol nowego życia istnieje od wieków. Elementy mogą się różnić, ale większość kultur na całym świecie używa go jako symbol odrodzenia. 

   Wielkanoc jest zawsze obchodzona wiosną, kiedy ziemia odżywa po długiej, mroźnej zimie, więc jajko stało się również synonimem nadejścia wiosny. W filozofii chrześcijańskiej jajko symbolizuje hermetycznie zamknięty grób Chrystusa, który jednak skrywa w sobie „Życie” Chrześcijanie przejęli symbol jaja i porównali go do grobu, z którego zmartwychwstał Jezus. Święty Augustyn po raz pierwszy porównał zmartwychwstanie Chrystusa do wyklucia się pisklęcia, które rozbija skorupkę i wyskakuje z jajka. 

   Tradycja w kościele ortodoksyjny nakazuje wiernym, aby wszyscy po Zmartwychwstaniu Chrystusa, trzymali w ręku pomalowane na czerwono jajka, stukali się nimi między sobą, a rozbijając je mówili „Chrystus zmartwychwstał” na co pada odpowiedź „prawdziwie zmartwychwstał”. Te jajka, które pozostają nie uszkodzone, są symbolem Zmartwychwstania, a te, które pękły, symbolizują bramy piekła, które zostały zniszczone przez Zmartwychwstanie Chrystusa. Stukanie powinno być wykonywane tylko „czubek w czubek”, zgodnie z wymogami zwyczaju pochodzącego z XIII wieku, który po raz pierwszy pojawił się w Bizancjum. 

   Co roku w Wielki Czwartek jajka malowane są na czerwono  – ich kolor symbolizuje krew Chrystusa - a pierwsze jajko poświęcone Matce Boskiej przechowywane jest w ikonostasie przez cały rok.  Jak już jajka zostaną rozbite a zwycięzca wyłoniony - będzie miał szczęście przez cały następny rok - gospodyni wyjmuje zeszłoroczne czerwone jajko z ikonostasu i wkłada nowe. Stare jajko jest już zepsute, ale każdy musi go spróbować (oooch!). Skorupki nie są wyrzucane, ponieważ Grecy są przekonani, że mają one magiczą moc: zwykle są zakopywane w polu albo w doniczkach, żeby zapewnić płodność ziemi i wysokie plony na następny rok. 

   Metaforyczne znaczenie rozbicia skorupki jajka dla Ojców Kościoła polega na tym, że jajka wielkanocne należy rozbić, obrać, odsłonić. Szczelna skorupa grzechu i śmierci, która tak długo trzymała ludzkość w niewoli, zostanie zniszczona mocą zmartwychwstania Jezusa. Dzięki temu Niedziela Wielkanocna jest dniem uniesienia i wyzwolenia, jest uroczystym spotkaniem.

Cdn.