Klątwy i krwawe mordy w rodzie Atreuszy

    Przenieśmy się w czasy kultury mykeńskiej (1600 – 1100 p.n.e.) i protoplasty rodu Atreuszy Pelopsa. 

     Już w dzieciństwie Pelops zetknął się ze zbrodnią (na własnej skórze). Jego ojciec, chcąc wystawić na próbę wszechwiedzę bogów, zaprosił ich na ucztę. Zabił syna i podał jego mięso na stół bogom do zjedzenia; tylko Demeter, pogrążona w smutku po utracie Persefony (córki), w roztargnieniu zjadła część łopatki; inni bogowie nie tknęli potrawy.  Hermes jednak - na polecenie Zeusa - przywrócił chłopca do życia, zastępując zjedzoną łopatkę inną, zrobioną z kości słoniowej. 

    Pelops ożenił się z Hippodamią, córką Oinomaosa (króla Pisy w Elidzie), którą zdobył, pokonawszy króla w wyścigu na wozach.

Aby tego dokonać, przekupił Myrtilosa, woźnicę króla, obietnicą ofiarowania mu jednej nocy z Hippodamią, ale gdy zdradziecki woźnica upomniał się o nagrodę, Pelops wrzucił go do morza. Mord ten był przyczyną pierwszej klątwy – klątwy, którą bogowie rzucili na Pelopsa i jego potomków.

     Drugą klątwę rzucił sam Pelops na swoich synów Atreusza i Tiestesa, kiedy ci zamordowali swojego przyrodniego brata Chrysipposa.

Klątwa, którą Pelops rzucił na obu synów, była praprzyczyną wielu przerażających zbrodni, stanowiących jeden z głównych tematów tragedii greckiej i jej nowożytnych naśladowców.

     Nie trzeba było czekać długo, wkrótce Atreusz, któremu jego brat Tiestes uwiódł żonę, zemścił się na nim okrutnie. Zabił mu synów a mięso kazał podać w czasie uczty (skądś to znamy). Tym razem bogowie nie wytrzymali i oburzeni tym czynem po raz kolejny rzucili klątwę tym razem na Atreusza i jego potomków.

     Niedługo potem Atreusz zginął – został oczywiście zamordowany, przez Ajgista, jedynego syna Tiestesa, który przeżył i nie został zjedzony.

     Atreusz miał dwóch synów: Agamemnona i Menelaosa. Agamemnon panował w Mykenach i nazywany był królem królów. Menelaos rządził Spartą, był mężem Heleny, najpiękniejszej kobiety w Grecji. Jej ucieczka do Troi z królewiczem Parysem staje się powodem wojny. (To wydarzenie opisuje Homer w „Iliadzie”) 

  

     Agamemnon  na prośbę Menelaosa został naczelnym wodzem wyprawy Greków na Troję. Gdy wojska greckie nie mogą wypłynąć z Aulidy z powodu ciszy morskiej - ponieważ Artemida postanowiła się zemścić na Agamemnonie za jego arogancję wobec niej - poświęca życie swej córki, Ifigenii, na ołtarzu Artemidy  (Artemida okazała się bardziej ludzka od ojca i w ostatniej chwili zamieniła dziewczynę na łanię)

Ofiarowanie Ifigenii 

     Niestety Klitajmestra, żona Agamemnona nigdy nie darowała mężowi, że w imię wojny poświęcił własną córkę. Jakie były tego konsekwencje możemy się domyśleć. 

Gdy król walczył  pod Troją ona wraz z kochankiem Ajgistem – notabene zabójcą Atreusza – uknuła spisek przeciwko mężowi. Gdy Agamemnon wrócił do domu z wojny Klitajmestra przywitała męża serdecznie, nie dając po sobie poznać żadnych oznak nienawiści, więc Agamemnon ani jego świta nic nie przeczuwali. Zaprowadziła Agamemnona do kąpieli i kiedy ten wycierał się ręcznikiem ona zarzuciła na niego własnoręcznie utkaną sieć. Wtedy też za kolumny wyskoczył Ajgistos i zadał mu dwa ciosy mieczem a Klitajmestra odrąbała mu głowę toporem.

     Oczywiście zbrodnie ta nie mogła ujść im płazem –  Po ośmiu latach Orestes pomścił ojca mordując - w porozumieniu z Elektrą - Ajgista i matkę. 

Śmierć Klitajmestry

     Matkobójcę zaczęły ścigać boginie zemsty Erynie. Za radą Apolla uciekł do Aten, gdzie stanął przed trybunałem areopagu. Z winy oczyściła go bogini Atena i tym sposobem wszystkie klątwy zostały zdjęte z rodu.

c.d.n.